Công thái học là gì? Ứng dụng thực tiễn của công thái học

Thuật ngữ công thái học chắc hẳn không còn xa lạ đối với nhân viên văn phòng hay những game thủ. Những nghiên cứu về công thái học đã được áp dụng lên nhiều đồ dùng vật dụng hàng ngày sử dụng, đặc biệt là đồ dùng văn phòng. Vậy công thái học là gì? Và các ứng dụng thực tiễn của công thái học. Tìm hiểu ngay!

I. Kiến thức chung về công thái học

1. Công thái học là gì

Theo hiệp hội Công thái học Quốc tế (IEA), công thái học (Ergonomics) là ngành khoa học nghiên cứu sự tương tác giữa con người với các yếu tố khác như vật dụng, hệ thống, nghề nghiệp hay môi trường xung quanh.

Ngành khoa học này nghiên cứu về nguyên tắc hoạt động của con người và sự vật nhằm phát triển ra phương pháp để cải thiện sức khỏe cũng như tối ưu hóa hiệu suất tổng thể.

2. Các ngành, lĩnh vực nghiên cứu của công thái học hiện nay

Những nghiên cứu về công thái học luôn gắn liền với các ngành nghề, lĩnh vực liên quan đến con người. Một số khía cạnh được nghiên cứu và áp dụng trực tiếp công thái học vào thực tiễn có thể kể đến như:

• Nhân trắc học: Tập trung nghiên cứu về cơ thể con người, đặt biệt là tư thế và hình thể. Áp dụng những tỉ lệ, nguyên tắc vàng vào thiết kế đồ dùng, vật dụng cho con người nhằm đạt được sự thoải mái và hiệu quả nhất.

• Sinh học: Tập trung nghiên cứu về các nhóm cơ trên cơ thể, các công việc đòi hỏi cử động lặp đi lặp lại. Từ đó tiến hành phát triển sản phẩm để bù đắp, gia tăng sức mạnh và thể lực cho con người

• Môi trường: Nghiên cứu, chú trọng về những yếu tố môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến con người như ánh sáng, nhiệt độ, âm thanh,...

• Tâm lý: Nghiên cứu, phân tích những kỹ năng của con người như học hỏi, khả năng phân tích,...

• Xã hội: Nghiên cứu và phân tích hành vi, thói quen giao tiếp học hỏi của con người trong môi trường xã hội.

• Môi trường làm việc: Phân tích đặc điểm các môi trường làm việc khác nhau và tác động của chúng lên sức khỏe thể chất, tinh thần của con người.

• Con người và hệ thống: Phân tích và nghiên cứu con người trong các hệ thống tổng thể khác nhau, khả năng giao tiếp, học hỏi cũng như thay đổi theo tổ chức,...

II. Ứng dụng thực tiễn của công thái học

Hiện nay, những vật dụng công thái học ngày càng được phổ biến bởi những lợi ích chúng đem lại cho sức khỏe con người. Đặc biệt là trong môi trường học tập, làm việc văn phòng hoặc chơi game giải trí, những đồ dùng vật dụng công thái học sẽ giúp cho người dùng sử dụng trong thời gian dài mà không bị khó chịu.

Một số những vật dụng công thái học nổi bật được nhiều người biết đến có thể kể như: Bàn nâng hạ, ghế công thái học, chuột, bàn phím máy tính, giá đỡ,...

1. Ghế công thái học

Ghế công thái học có thể coi là một trong những đồ vật được áp dụng nghiên cứu công thái học thành công nhất bởi hiệu quả mà chúng đem lại. Dựa trên những nghiên cứu về nhân trắc học và sinh học, những chiếc ghế công thái học được tạo ra với mục tiêu bảo vệ cột sống, lưng, cổ và vai gáy cho người sử dụng

Dựa vào những dữ liệu, kết quả nghiên cứu về cột sống và lưng của con người, những chiếc ghế công thái học sẽ được thiết kế dựa trên nguyên tắc vàng giúp giữ tư thế lưng của người sử dụng ở trạng thái hoàn hảo, cân bằng nhất. Điều này giúp giảm thiểu tối đa tình trạng vẹo, đau, mỏi lưng, cột sống, vai và gáy của người sử dụng.

Ở môi trường văn phòng, công sở có nhân viên làm việc trong thời gian dài ở tư thế ngồi, những chiếc ghế công thái học là một vật dụng không thể thiếu. Ngoài những lợi ích đem lại cho cơ thể của người sử dụng, những chiếc ghế công thái học cũng giúp người sử dụng có thể tập trung làm việc trong khoảng thời gian dài bởi chúng đem lại cảm giác thoải mái cho người sử dụng.

2. Chuột công thái học

Chuột máy tính là thiết bị quen thuộc, được sử dụng rộng rãi và phổ biến không chỉ với dân văn phòng mà còn với học sinh hay game thủ. Hiện nay, chuột công thái học đang ngày càng trở nên phổ biến bởi được thiết kế hình dáng đặc biệt với mục đích đem lại trải nghiệm êm ái và dễ chịu nhất khi sử dụng.

Những chiếc chuột công thái học được thiết kế dựa trên cách cầm chuột và lòng bàn tay của người sử dụng, từ đó những nhà sản xuất tìm ra độ cao và nghiêng thích hợp cho kiểu dáng chuột nhằm giúp người dùng tránh cảm thấy đau mỏi tay khi sử dụng chuột trong một thời gian dài.

3. Giá đỡ màn hình công thái học (Arm màn hình)

Arm màn hình cũng là một thiết bị trợ năng được nghiên cứu phát triển dựa trên công thái học với mục đích giúp người sử dụng có trải nghiệm tốt nhất khi nhìn vào màn hình máy tính trong một khoảng thời gian dài học tập, làm việc hoặc chơi game.

Đối với những người sử dụng bàn, ghế có chiều cao chênh lệch lớn so với màn hình máy tính, họ có thể sẽ phải điều chỉnh cổ, vai gáy và lưng để có được tầm nhìn phù hợp. Điều này ảnh hưởng xấu đến cơ thể người sử dụng nếu họ ngồi nhìn màn hình ở tư thế không thoải mái trong một thời gian dài.

Giá đỡ màn hình công thái học cho phép người dùng có thể thoải mái chỉnh vị trí, độ cao thấp và độ gần xa của màn hình máy tính một cách dễ dàng. Người sử dụng có thể tự do điều chỉnh khoảng cách màn hình máy tính của mình sao cho tầm nhìn và tư thế ngồi thoải mái nhất.

Xem ngay: Mẹo setup bàn làm việc đa màn hình ấn tượng, hợp lý

4. Bàn nâng hạ công thái học

Bàn làm việc là vật dụng quen thuộc gắn bó với mỗi nhân viên văn phòng và cũng là nơi họ dành phần lớn thời gian làm việc hằng ngày của mình. Bàn làm việc quá cao hoặc thấp sẽ dễ dẫn đến việc đau mỏi vai, gáy, cổ và cột sống của người sử dụng do phải điều chỉnh cổ và lưng sao cho tầm nhìn phù hợp với bàn làm việc.

Chính vì sự bất tiện này, những chiếc bàn công thái học nâng hạ được thiết kế và phát triển. Bàn công thái học cho người sử dụng khả năng nâng hạ độ cao của bàn tùy theo sở thích của người sử dụng. Từ đó, người dùng có thể dễ dàng có được tư thế ngồi thoải mái, không gây đau mỏi khi làm việc trong thời gian dài liên tục.

5. Bàn phím công thái học

Bàn phím máy tính hiện nay cũng đã được ứng dụng công thái học vào thiết kế, giúp người sử dụng làm việc và giải trí trong một khoảng thời gian dài mà không bị mỏi.

Bằng việc nghiên cứu thói quen gõ bàn phím cùng tư thế, vị trí đặt bàn tay và cổ tay của người dùng, các nhà sản xuất đã thiết kế các layout, kiểu dáng cho các mẫu bàn phím theo tiêu chuẩn công thái học. Các mẫu layout này sẽ giúp người sử dụng gõ bàn phím ở tư thế thuận tiện, dễ dàng và thoải mái nhất.

6. Kệ kê tay

Kệ kê tay là một vật dụng không thể thiếu đối với hội ưa chuộng sử dụng sản phẩm công thái học. Đối với những người sử dụng chuột và bàn phím hàng ngày với cường độ cao, cổ tay họ sẽ phải di chuyển cũng như đặt trên một bề mặt cứng liên tục gây đau mỏi, khó chịu.

Chính vì vấn đề trên, kệ kê tay công thái học được thiết kế bằng chất liệu mềm, với độ cao phù hợp, giúp người sử dụng bàn phím và chuột không bị đau mỏi cổ tay. Hiện nay nhiều bàn phím và chuột được trang bị sẵn kệ kê tay, bạn có thể mua kệ kê tay với chất liệu phù hợp để trải nghiệm gõ phím, sử dụng chuột của bạn được tốt nhất.

Xem thêm:

• Ghế công thái học là gì? Công dụng của ghế công thái học đối với mỗi người

• Vệ sinh ghế Công thái học đúng cách, bạn đã biết chưa?

• Tìm hiểu các loại đệm lưng của ghế công thái học phổ biến nhất hiện nay

• Chia sẻ: Nửa tháng dùng bàn ghế công thái học đã thay đổi tôi rất nhiều

• Góc làm việc công thái học là gì và những lựa chọn thiết bị nào sẽ phù hợp với setup đó?

Bên trên là khái niệm cùng một số thông tin cơ bản về công thái học cũng như các sản phẩm công thái học. Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, đừng quên chia sẻ với mọi người nhé!